Wykład otwarty w ramach cyklu Poznański sposób na niepodległość
Drugi majowy wykład otwarty organizowany w ramach wieloletniego projektu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zatytułowanego "Poznański sposób na niepodległość".
dr inż. arch. kraj. Miłosz Walerzak (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu)
"Od arboretum do palmiarni. Wielkopolskie ogrody w XIX wieku"
Dr inż. arch. kraj. Miłosz Walerzak od ponad 16 lat prowadzi badania dotyczące konserwacji i rewaloryzacji zabytkowych założeń ogrodowych oraz metodologii badań historycznych ogrodów, analizy ich stanu przetrwania, czytelności kompozycji i nawarstwień stylowych. Jest autorem i współautorem zrealizowanych projektów z zakresu rewaloryzacji, a także współczesnej przestrzeni publicznej. Jest również twórcą wielu opracowań konserwatorskich, referatów i publikacji zawodowych, w tym monografii: "Ogrody barokowe przy rezydencjach dawnych Prus" oraz "Ogrody regularne na terenie dawnych Prus", także członkiem Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS i Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. Aktualnie pracuje jako adiunkt i nauczyciel akademicki na kierunku Architektura krajobrazu, na Wydziale Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu w Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu.
Zapowiadając swój wykład, dr Miłosz Walerzak przypomina, że dziewiętnastowieczne założenia ogrodowe były bardzo zróżnicowane, zarówno pod względem rozplanowania przestrzennego, jak i elementów programu. Po silnie geometrycznych kompozycjach epok renesansu i baroku, nowe naturalistyczne ogrody, powstające już końcówce XVIII wieku, były w kolejnych latach rozbudowywane oraz przekształcane kompozycyjnie. Kształtowanie się ogrodów krajobrazowych w Polsce w XIX wieku wykazywało zbliżone cechy, jakie występowały w innych krajach europejskich, jednak wydarzenia historyczne, a w tym utrata niepodległości Polski, wywarły swoje wyraźne piętno. W II połowie XIX wieku ogrody zmieniały się stopniowo z układów tworzonych w nurcie romantycznym na kompozycje o charakterze bardziej naturalnym, rodzimym. Dzięki temu były one silniej związane z miejscowym, ojczystym krajobrazem. Wpływ utraty niepodległości przejawiał się przede wszystkim w wyposażeniu ogrodów. Panujący dotąd różnorodny, niemal kosmopolityczny asortyment elementów rzeźbiarskich i form antycznych, zastępowany był stopniowo elementami o tematyce związanej z kultem przeszłości narodu. Wznoszone monumenty poświęcone były pamięci bohaterów narodowych, ludzi zasłużonych na polu nauki, sztuki i literatury, ale również rodzinie i przyjaciołom. W sztucznie tworzonych kompozycjach parkowych umieszczano kwintesencję krajobrazu polskiego. Kompozycje roślinne, gatunki oraz elementy wodne i ukształtowania terenu naśladowały to, co można było odnaleźć w krajobrazie ojczystym - od morza po góry.
Wykładowi towarzyszyć będzie jednodniowa wystawa przygotowana przez pracowników Biblioteki PTPN, związana z tematem wykładu.
_
akt.LT