Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Artur Nachta-Samborski współtwórca kierunku kontynuacji polskiego koloryzmu, określanego mianem szkoły sopockiej.

Wernisaż: 21.08., godz. 18.00 (piątek)

Na jego twórczość wpłynęły dwa kierunki artystyczne; niemiecki ekspresjonizm i polski koloryzm (kapizm). Przez cały dojrzały okres twórczości zajmował się kilkoma tematami, które na dziesiątki sposobów starał się zgłębić - martwa natura z fikusem, akt kobiecy, rzadziej pejzaż. Wypracował indywidualny język artystyczny, operujący uproszczonymi, syntetycznymi formami, czasem podkreślonymi konturem. Stosował zawężoną gamę barwną. Prace swoje pokazywał bardzo rzadko, za życia nie miał indywidualnej wystawy. Pozostaje malarzem tajemniczym, trochę wciąż niedocenianym, chociaż bez wątpienia wybitnym, zasługującym na uznanie. Jego sztuka wymyka się definicjom, nie ulega słowu, pozostaje poza zasięgiem "-izmów". Jest samodzielna, nie do podrobienia.
W całej swojej  twórczości Nacht-Samborski pozostał wierny kilku tematom, traktując je jako rodzaj mediów, które pozwalają zgłębić tajniki sztuki. Chociaż przy pewnych motywach trwał nieomal niezmiennie, ogląda się jego obrazy bez znużenia. Budzą raczej podziw dla wierności samemu sobie, a przy tym urzekają pokorą wobec materii rzeczywistości oraz oszczędnością elementów tworzących obraz. Stałym problemem była w tym malarstwie martwa natura, w której masywna sylweta dostojnego, wielkolistnego fikusa koegzystuje najczęściej z kruchą doniczką lub prostym wazonem ( Czarny kwiat, około 1923; Liście fikusa 1957; Liście 1968). Wyróżniają się płaszczyznowo traktowane kobiece akty w intymnych wnętrzach ( Akt z twarzą w cieniu, około 1923; Leżąca 1958). Rzadsze są pejzaże ( Krajobraz z Hiszpanii, po 1934). Na tych pozornie prostych kwestiach artysta koncentrował niemal całą swoją uwagę. "Rozgrywał" je w coraz to nowych ujęciach, kombinacjach przestrzennych i kolorystycznych. W ich upartym studiowaniu (liczne prace pozostały nieukończone) odzwierciedliła się jego pełna identyfikacja z dziełem. Potrafił przy tym osiągnąć rozmaite efekty, stosując tonację zgaszoną, szarą, nawet mroczną lub intensywną, migotliwie jaśniejącą. W pracach figuratywnych natomiast (zwłaszcza w aktach) wyczuwalna jest czułość w traktowaniu modela, który nie staje się w obrazie wyłącznie znakiem plastycznym, ale zachowuje swój ludzki wymiar. W scenach z postaciami Nacht używa intensywnych barw, stosuje także uproszenia i deformacje. Dzięki temu obrazy zyskują bardzo ekspresyjny, emocjonalny charakter. Ludzkie twarze poddane są czasem żartobliwej interpretacji, groteskowe, przypominają maski, marionetki lub wręcz dziecięce bazgroły. Artysta przekracza wielowiekową tradycję europejskiego malarstwa i odwołuje się wprost do pierwotnej plastycznej wrażliwości, uniwersalnych wyobrażeń znanych z rysunków dzieci, folkloru czy sztuki prymitywnych plemion. Dojrzałe kompozycje Nachta-Samborskiego są zazwyczaj nieomylnie, przejrzyście skonstruowane dzięki wyraźnie osadzonym w płytkiej przestrzeni syntetycznym płaskim plamom barwnym, zwykle podkreślonym wyraźnym ciemnym konturem ( Martwa natura z liśćmi i żółtym krzesłem 1957).

Zobacz www.arsenal.art.pl