Oprowadzanie kuratorskie po wystawie czasowej - Wierni przysiędze - EPILOG
16.11.2024
11:00
Oprowadzanie kuratorskie po wystawnie.
"Wierni przysiędze - EPILOG", to wystawa nawiązująca do tematu ekspozycji stałej w Muzeum Armii "Poznań" na Cytadeli. Stanowi jej rozwinięcie, a zarazem uzupełnienie o opowieść o powrześniowych losach wielkopolskich żołnierzy, których mobilizacyjny przydział, bieg wojennych wydarzeń, a wreszcie czysty przypadek rzucił w okowy niemieckiej i sowieckiej niewoli - dał szansę na przeżycie lub w dramatycznych okolicznościach tej szansy pozbawił.
Ograniczenia przestrzenne wystawy nie pozwalają na wystarczające rozwinięcie podjętego tematu, a jedynie zasygnalizowanie wątków, które wybraliśmy spośród innych, nie mniej ważnych i ciekawych. Sprowadzając warstwę faktograficzną do najniezbędniejszych danych, skupiliśmy się w dużej mierze na emocjach i przeżyciach bohaterów omawianych wydarzeń, oraz refleksji - czym był obóz jeniecki i niewola. Aby przynajmniej częściowo odpowiedzieć na te pytania uznaliśmy za stosowne, komentarz historyczny bądź encyklopedyczną w charakterze informację, w wielu miejscach zastąpić odwołaniami do tekstów kultury, będących niejednokrotnie wytworem twórczej refleksji samych jeńców.
Narracja prowadzona będzie dwutorowo, za pomocą wizualnie i merytorycznie przeciwstawionych sobie bloków tematycznych. Pierwszy to:
Niewola sowiecka
- Wrzesień 1939 - Ośrodki Zapasowe jednostek Armii "Poznań", ich sytuacja w pierwszych dniach wojny, marsz na wschód, konsekwencje wkroczenia Armii Czerwonej do Polski, walka na dwóch frontach.
- Niewola
- Jeńcy Starobielska, Kozielska i Ostaszkowa
- Odkrycie w Lesie Katyńskim, 1943 rok
- Niemiecka propaganda o Katyniu
- Armia Andersa
Jakkolwiek w zamierzeniu szczególny nacisk postanowiliśmy położyć na pierwsze miesiące niewoli, tzn. przełom 1939/40 roku, jednak uznaliśmy, że przekaz musi być uzupełniony o wydarzenia roku 1941 i 1943, ze względu na ich wagę, a jednocześnie bezpośredni związek ze zdarzeniami wcześniejszymi. Abstrahując od zasadności obszerniejszego omówienia prac komisji niemieckiej, równie ważne wydało nam się zaakcentowanie sytuacji polskich jeńców po ataku Niemiec na ZSRR i wzmianka o powstaniu Armii Andersa. Stanowi to, według nas, jeden z momentów istotnie różnicujących charakterystykę niewoli sowieckiej i niemieckiej, a wskazanie podobieństw oraz różnic stanowi jeden z celów wystawy, przy zdecydowanym poniechaniu prób porównywania wartościującego ("kto miał gorzej").
Drugi blok skupia się na temacie:
Niewola niemiecka
- Wrzesień 1939 - upadek Warszawy, gehenna jenieckich obozów przejściowych; kadra dowódcza Armii "Poznań" - oflagi, żołnierze- stalagi, komanda robocze, "zwalnianie" z niewoli oznaczające zmianę statusu jeńca, kwestia przestrzegania przez Niemcy konwencji genewskiej, wojskowa zwierzchność nad obozami jenieckimi
- Realia codzienności w obozach jenieckich
- Historia prawdziwa kapitana Edwarda Mammunowa w filmie Munka "Eroica"
- Walka o przetrwanie
- Obozowa propaganda niemiecka
Na wystawie zobaczycie m.in. opatrzone komentarzem zdjęcia z niewoli i oryginalne jenieckie artefakty, poza tym korespondencję obozową oraz zaaranżowane postaci żołnierzy polskich w mundurach i wojskowym oporządzeniu z września 1939, ponadto sylwetki żołnierza niemieckiego i NKWD-sty.
Wstęp do muzeum z biletem w cenie 15/10 (normalny/ulgowy), dzieci do lat 7 bezpłatnia.
Pełen cennik.