Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

W tym roku hasłem przewodnim tego Święta jest : "Planeta vs. Plastik", przewodnia myśl ma pobudzić do działania na rzecz ochrony środowiska.

A jak my możemy stworzyć swój wymarzony zielony zakątek nie niszcząc naszej Planety?

O to planeta faktów w naszych ogrodowych trendach.

Rok 2024 według Garden Group Media przyniesie nowe inspiracje i trendy w naszych zielonych zakątkach.

Wellbeing garden to jedna z propozycji rozwiązań powrotu do siebie, by odpocząć, odetchnąć od codziennych obowiązków i zatracić się w ciszy w symfonii naszych roślin i otaczającej nas fauny.
Neongarden i hortifuturyzm to kierunki w trendach ogrodowych z rabatami rodem z science fiction z intensywnymi barwami i egzotycznymi roślinami.
Nurt "night garden" to nawiązanie do strefy relaksu, ciszy i spokoju w nocnej odsłonie w naszych ukochanych zielonych przestrzeniach.
Ogród w kolorze Peach Fuzz inspiruje do chwili refleksji i zanurzenia w "tu i teraz".

Oprócz ogrodowych trendów mamy jeszcze inne propozycję, by nasz ogród stał się bardziej eko.
Zmiany klimatyczne zachodzące w Polsce poprzez łagodniejsze, wilgotne zimy i suche upalne lata, spowodowały, że producenci roślin, hodowcy mają dla nas większy wybór gatunków roślin odpornych na suszę, zwane kserofitami.

Jakie rośliny dobrze znoszą suszę w ogrodzie ?

W przypadku roślin zielarskich, takich jak zioła to: szałwia lekarska, lawenda i rozmaryn lekarski.
Przykładem bylin są: bodziszek, goździk kropkowany, miłek wiosenny, ubiorek wieczniezielony, smagliczka nadmorska, gipsówka, rojniki, rozchodniki, ukwap, jukka nitkowata, krwawnik (pospolity i wiązówkowaty), wiesiołek krzewiasty, kostrzewa sina.
Podstawowymi roślinami na suche miejsca są: rozchodnik, perovskia, szałwia omszona, kocimiętka, liatra, czyściec wełnisty, jeżówka purpurowa (kwiaty wabią motyle i pszczoły).
Warto też pamiętać o kwiatach, które zasługują na miano cennej rośliny pod każdym względem. Taką rośliną jest aksamitka, kwiat zagadka. Z jednej strony jest wabikiem dla pożytecznych owadów zapylających, takich jak pszczoły, czy kolorowych barwnych motyli, stanowiąc dla nich pokarm i schronienie a z drugiej strony, dzięki kwiatom, które wydzielają substancje zapachowe o charakterystycznym zapachu ma właściwości odstraszające mrówki, krety i bielinka kapustnika- szkodnika roślin kapustnych, ale też jest skuteczna w walce z nicieniami glebowymi. Nicienie nie wyrządzają aksamitkom żadnej szkody a inne rośliny mogą rosnąć zdrowo i spokojnie.
Suszone płatki aksamitek wykorzystujemy do uprawy innych roślin w ogrodzie, np. do ochrony cebul i bulw przed chorobami i szkodnikami, poprzez moczenie cebul w wywarze. Taki zabieg wzmacnia odporność roślin na choroby i szkodniki. Wyciąg z suszonych kwiatów można zastosować w zwalczaniu mszyc na roślinach. Uprawa aksamitek ogranicza rozwój chwastów, lepiej nie sadzić jej w pobliżu ziół.

Najważniejszą zmianą w naszym myśleniu w projektowaniu naszych zielonych przestrzeni, a zwłaszcza ogrodów jest prowadzenie ogrodu w sposób ekologiczny, czyli:
ogród bez użycia chemii, a stosując w nim naturalnych nawozów w postaci oprysków z wywaru roślin dzikorosnących, takich jak: pokrzywa zwyczajna, krwawnik  pospolity, wrotycz pospolity, skrzyp polny, a także w wersji naparów z ziela suchego, czy gnojówki w postaci ziela świeżego dobrych na szkodniki.

Ogród uprawiany w zgodzie z naturą, gdzie w jednym ekosystemie rosną różnorodne rośliny: ozdobne, zioła, warzywa, owoce, które można spożywać prosto z krzewów, a gleba jest uprawiana z dodatkiem materii organicznej (podstawowy składnik gleby z obumarłymi szczątkami roślinnymi i zwierzęcymi), gdzie produkuje się własny kompost (opadłe liście, skoszona trawa, przycięte gałęzie, łodygi roślin i chwasty - bez nasion oraz rośliny wodne, odpadki organiczne tj. warzywne i owocowe obierki, skorupki jaj, fusy po kawie i herbacie, zwiędłe kwiaty i rośliny, resztki jedzenia pochodzenia roślinnego).

Ogród ekologiczny jest domem dla pożytecznych owadów, które korzystnie wpływają  na ekosystem.
Zwierzęta i owady powodują, że ekosystem naturalnie się reguluje. Aby w ogrodzie zagościły zwierzęta i owady, należy:
-posadzić rośliny miododajne, przyciągające pszczoły: wiosną: krokus, przebiśnieg, sasanki, miodunka, żywokost, rozmaryn, dzwonki, tymianek, pierwiosnek lekarski , bodziszek, bergenia, cebulica syberyjska ,nagietki, latem: wrzosy, aksamitki, heliotrop, lawenda, dalie, jeżówka.  
-tworzyć schronienia lub domki dla owadów,
-ustawić bezpieczne poidełka dla owadów i ptaków,
-stworzyć zakątek, gdzie będą bytować dzikie zwierzęta. Cichy zakątek ogrodu może stać się domem dla jeży, w skalniaku mogą zamieszkać jaszczurki, a w oczku wodnym żaby,
-żywopłot może stać się miejscem bytowania ptaków,
-nie usuwać pokrzyw, które stanowią pokarm dla motyli. Można je również wykorzystać jako zioła lecznicze.
-podlewamy ogród rano, natomiast unikamy podlewania w ciągu dnia, gdy woda paruje, i wieczorem, gdy sprzyja rozwojowi pleśni,
- gromadzimy deszczówkę, którą przeznaczamy do podlewania ogrodu. W tym celu można również wykorzystać ostudzoną wodę nieosoloną po gotowaniu ziemniaków czy makaronu, która ma dużo wartości odżywczych dla roślin,
-stosujemy nawierzchnie przepuszczające wodę (żwir, kamienie, płyty z otworami, plastikowe kratki trawnikowe, płyty i kostki gumowe, nawierzchnie z kruszywa i żywicy czy płytki z szeroką fugą),
-projektujemy ukształtowanie terenu tak, aby woda spływała w kierunku roślin.
- kupujemy narzędzia ogrodnicze ręczne.

Kwiaty przyjazne pszczołom, które kwitną od wiosny do jesieni, nie wszystkie kwiaty w ogrodzie, czy na balkonie dają pokarm pszczołom: bratki, pelargonie, surfinie, hortensje choć są piękne i spotykane w ogrodach i na balkonach to dostarczają niewiele pokarmu pszczołom, dlatego warto dosadzić pomiędzy te kwiaty rośliny przyjazne owadom zapylającym: facelia błękitna, gryka zwyczajna, ogórecznik lekarski, kocimiętka właściwa, nostrzyk biały, koniczyny, lucerna, mniszek lekarski, nawłoć pospolita, chaber bławatek, świerzbnica polna, rzepak, mięta, melisa, macierzanka zwyczajna, nawłocie, oset, pierwiosnek, wyka ptasia i żywokost.

Warto też poznać metody naturalnego zniechęcenia szkodników do bytowania w ogrodzie. Stosujmy rośliny pułapkowe: aksamitka i nagietek dla nicieni jest szkodnikiem korzeni roślin, kwiaty te odstraszają muchy i komary , nasturcja roślina wabiąca mszyce, warto te kwiaty sadzić w rabacie warzywnej, a przy tym dodatkowo pięknie ubarwi i zmieni ogród.

Grupa roślin odstraszająca owady, zawierająca olejki eteryczne to komarzyca, Plectranthus, lawenda, majeranek, szałwia, mięta polna, roszpunka, kocimiętka, cząber ogrodowy pysznogłówka i bazylia. Bardzo dobre połączenie róży z lawendą skutecznie odstraszy mrówki i mszyce. Gorczyca, czosnek, cebula odstraszy ślimaki. Krety odstraszą: komosa, czosnek, bylica, bez czarny, aksamitka.     
Rośliny potrafią odciągnąć szkodniki od warzyw, wystarczy je posiać obok siebie, w ten sposób nasze warzywa uchronimy od oprysków chemicznych.

Przykładem dobrego sąsiedztwa warzyw są : fasola z brokułem, marchew z cebulą, fasolą, sałatą, burakiem, truskawka z sałatą, szpinak z rzodkiewką, koper z cebulą ,sałatą  i ogórkiem, dynia z fasolą.

Przykładem złego sąsiedztwa warzyw są : fasola z grochem, porem, czosnkiem, groch z cebulą ,pomidorem, ogórek z rzodkiewką, pomidorem, pomidor z marchewką i burakiem, pietruszka z selerem.
Korzystne sąsiedztwo warzyw z ziołami to : majeranek z marchwią i cebulą, cząber z burakiem, bazylia z ogórkiem, rumianek z porem ,selerem i rzodkiewką, melisa z kapustą, szałwia z marchwią ,kapustą ,fasolą.

Warto również powiedzieć o zrównoważonym ogrodzie pomiędzy organizmami szkodliwymi a pożytecznymi, mamy wielu pomocników w ogrodzie, z których możemy skorzystać jak np.: pożyteczne owady to: biedronki, bzygi, złotooki , które chętnie zjadają szkodniki : mszyce, przędziorki, skoczki

Ekologiczny ogród  to ogród wolny od nawóz sztucznych, znając dobrze wymagania roślin, zapewnimy im najkorzystniejsze warunki do rozwoju. Unikać sadzenia wrażliwych gatunków, czy roślin niedostosowanych do warunków klimatycznych i glebowych ogrodu. Rośliny  na właściwym miejscu nie będą chorować i będą na tyle silne, by oprzeć się atakowi szkodników. Niewłaściwe warunki, złe towarzystwo i błędy w pielęgnacji powodują osłabienie roślin.

Ogrody potrzebują sadzenia gatunków rodzimych - roślin polskich po to, aby były miejscem występowania wielu zwierząt: ptaków, ssaków, owadów pomimo ogromnego wyboru roślin obcego gatunku, ekologowie zachęcają do zakładania, urządzania ogrodu z gatunków naturalnie występujących na terenie naszego kraju.
Gatunki roślin rodzimych na terenie Polski są łatwo zapylane przez owady, wspierają lokalny ekosystem, są odporne na mróz, wiatr czy suszę.

Polecane rodzime gatunki roślin ozdobnych do ogrodów: Orlik pospolity (Aquilegia vulgaris L.), barwinek pospolity (Vinca minor L.) - bodziszek czerwony (Geranium sanguineum L.) - rdest wężownik (Bistorta officinalis L.)-   kokoryczka wielokwiatowa - (Poligonatum multiforum L.) - złoć żółta (Gaga lutea L.).

Przemyślany dobór gatunków roślin, bylin, krzewów i drzew wpłynie na nasze racjonalne gospodarowanie wodą.
W trendach ogrodowych zaczyna pojawiać się co raz większa świadomość ekologiczna, która już od jakiegoś czasu trwa, eksperci ogrodnictwa zauważają rosnące zainteresowanie uprawami przyjaznymi dla zapylaczy i dzikiej przyrody.

Ogrodnicy chętniej wybierają rodzime gatunki roślin, które lepiej przystosowane są do naszych warunków i wspierają lokalne ekosystemy. Trend w ogrodnictwie, który pojawił się  to  urban farming, czyli uprawa roślin w przestrzeni miejskiej, włączając w to dachy i balkony. Ogród preriowy to kolejny krok w przyszłość charakteryzujący się mniejszym zużyciem wody oraz minimalną ilością zabiegów pielęgnacyjnych.

Eko ogrodnictwo to krok w kierunku upraw ekologicznych, które mają realny wpływ na nasze zdrowie.

Metoda "no dig" to kierunek działania w proekologicznymi sposobami upraw. Polega ona na prowadzeniu ogrodu zupełnie bez kopania  (ang. no dig) natura doskonale daje sobie radę bez pomocy człowieka, właśnie przez zwierzęta i mikroorganizmy, które są w stanie wykonać tę ogromną pracę samodzielnie. Ziemia w naturalny sposób się użyźnia i spulchnia, właśnie m.in. przez dżdżownice, które drążą tunele i produkują cenną próchnicę. Regularnie dostarczana materia organiczna jest dostępna dla roślin. Źródłem rozkładanej materii jest systematycznie dokładany kompost oraz ściółka. 

Uprawa ogrodu metodą "no dig", czyli bez przekopywania, to współczesne podejście ze względu na swoje korzyści ekologiczne i praktyczne. Metoda sprzyja mikroorganizmom glebowym, natlenieniu i strukturze gleby, zwiększa zdolność do zatrzymywania wody i składników odżywczych. "No dig" to idealne rozwiązanie dla leniwych ogrodników, którzy pragną prowadzić ogród w sposób przyjazny dla środowiska, oszczędzając przy tym czas.

Pamiętajmy, że to od nas zależy w jakiej kondycji będzie nasza Planeta!

Dlatego odkrywajmy, szukajmy i inspirujmy się tym, co jest bliżej natury i jest źródłem dzikości.   

Zieleń ma moc!