Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Z inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) 1 grudnia obchodzony jest Światowy Dzień AIDS. Ma on stworzyć przestrzeń do działania organizacjom rządowym, pozarządowym i lokalnym. Celem akcji jest również zwrócenie uwagi na walkę z tą chorobą oraz konieczność pomocy osobom zakażonym wirusem HIV i chorym na AIDS oraz ich bliskim. 

W każdym województwie działają punkty konsultacyjno-diagnostyczne (PKD), w których można bez skierowania, anonimowo zrobić test na obecność wirusa HIV. W Poznaniu mieści się on przy ul. Półwiejskiej 17/18. 

Miasto w walce z chorobą

Mając na uwadze wzrastającą w ostatnim czasie w Polsce liczbę zakażeń HIV, Miasto Poznań podejmuje działania, w celu szerzenie wiedzy na temat wirusa, choroby AIDS oraz profilaktyki i ochrony zdrowia. 

Zadania dotyczące przeciwdziałaniu chorobom zakaźnym, w tym zakażeń wirusem HIV, zlecane są organizacjom pozarządowym, czyli osobom posiadającym odpowiednie doświadczenie i kompetencje. Organizowane są warsztaty, konsultacje specjalistyczne i spotkania edukacyjno-informacyjne dla młodzieży, młodych dorosłych, kadry pedagogicznej i szkolnej. 

Działania profilaktyczne skierowane są także do osób w kryzysie bezdomnościmających utrudniony dostęp do odpowiedniej opieki medycznej. Osoby, które na co dzień z nimi pracują zostały wyposażonew najnowszą wiedzę, testy, prezerwatywy i ulotki - aby w kompletny sposób móc prowadzić działania w terenie. Dla dotkniętych bezdomnością wprowadzono również możliwość poddania się testom na HIV, HBV, HCV i kiłę zarówno stacjonarnie w jednej z przychodni, jak i podczas działań streetworkingowych w mobilnym ambulansie. W przypadku pozytywnego testu, pacjent jest informowany o możliwości leczenia oraz przekazany pod opiekę pracownika socjalnego. Jednocześnie prowadzone są warsztaty w ośrodkach dla osób w kryzysie bezdomności, podczas których obalane są mity na temat HIV/AIDS oraz innych zakażeń. 

Od 2022 roku w Poznaniu odbywają się konferencje poświęcone lokalnym wyzwaniom związanym z HIV i AIDS. Wydarzenia gromadzą zarówno lekarzy specjalistów z miejskich placówek medycznych, jak i ekspertów z dziedzin socjologii i psychologii. Celem tych spotkań jest nie tylko omówienie najnowszych badań medycznych i wyzwań zdrowotnych związanych z HIV, ale też społecznych aspektów przeciwdziałania zakażeniom i wspierania osób żyjących z HIV/AIDS. Tegoroczna konferencja poświęcona temu zagadnieniu odbyła się 29 listopada.Tym razem była ona dedykowana przede wszystkim dla młodzieży z klas III i IV szkół ponadpodstawowych.

Dlaczego warto zrobić test?

Od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku w Polsce zgłoszono 2 879 nowo wykrytych przypadków zakażeń wirusem HIV, 184 zachorowań na AIDS oraz 22 zgony osób dotkniętych tą chorobą. Od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 grudnia 2023 r. stwierdzono zakażenie wirusem HIV u 32 935 osób (zarówno u obywateli Polski, jak i cudzoziemców przebywających na terenie naszego kraju). Na świecie z HIV/AIDS żyje około 37,7 miliona ludzi. Nadal jednak wiele osób funkcjonuje z HIV, nie wiedząc o tym. 

Zakażenie wirusem może nie powodować charakterystycznych objawów ani dolegliwości przez wiele lat. W tym czasie nawet w badaniach okresowych (wykonywanych np. do pracy) lub w badaniach podstawowych może nie być żadnych odchyleń od normy. Jedynym sposobem, aby to sprawdzić, jest wykonanie testu.

Warto robić testy, bo HIV można skutecznie leczyć i jest to w Polsce bezpłatne. Dzięki terapii z wirusem można normalnie żyć, uprawiać sport, pracować, mieć satysfakcjonujące życie seksualne, a także zdrowe dzieci.

Czym różni się HIV od AIDS?

HIV to ludzki wirus upośledzenia (niedoboru) odporności. Powoli uszkadza on system immunologiczny człowieka, który odpowiada za podatność na infekcję. Zakażenie nim może przez wiele lat przebiegać bezobjawowo, co bardzo utrudnia diagnozę. Przez nawet 8-10 lat wirus może nie dawać żadnych symptomów, jednak w tym czasie cały czas się namnaża i niszczy odporność zakażonej osoby. Może wywołać zespół nabytego upośledzenia odporności - AIDS.

Wirus został wyizolowany po raz pierwszy w 1981 r. w Stanach Zjednoczonych. Krótko po opisaniu pierwszych przypadków AIDS uznano, iż wywołuje go czynnik zakaźny, poznano też drogi przenoszenia się tego czynnika. 

U dorosłego człowieka do zakażenia może dojść za pomocą ryzykownych kontaktów seksualnych (niezabezpieczony seks - bez prezerwatywy) oraz bezpośredniego kontaktu krwi z krwią zakażoną (m.in. poprzez wielokrotne stosowanie tych samych strzykawek, igieł, używanie wspólnych sprzętów do iniekcyjnych i nieiniekcyjnych środków psychoaktywnych, wykonywanie tatuaży niesterylnymi narzędziami, podczas transfuzji krwi, przeszczepu narządów). Zakażona HIV kobieta może przekazać wirus dziecku w czasie trwania ciąży, podczas porodu oraz w czasie karmienia. 

Nieleczone zakażenie HIV prowadzi do rozwoju AIDS, czyli zespołu nabytego niedoboru (upośledzenia) odporności. Zaliczamy do niego różne infekcje i typy nowotworów. AIDS występuje po wielu latach trwania infekcji HIV u osób, które o swoim zakażeniu nie wiedzą. Ci, którzy mają świadomość obecności wirusa w organizmie, objęci zostają nowoczesną terapią antyretrowirusową, która zapobiega wystąpieniu AIDS. Leczenie jest prowadzone i finansowane w ramach rządowego programu polityki zdrowotnej. Osoba, która regularnie przyjmuje leki, jest pod stałą opieką lekarza i ma wiremię na poziomie niewykrywalnym - czyli mało wirusów w organizmie - przez co najmniej 6 miesięcy nie zakaża wirusem HIV.

Pomimo znacznych postępów w leczeniu choroby nie jest możliwe całkowite wyeliminowanie wirusa z organizmu. Ze względu na skalę zakażeń, następstwa kliniczne, brak szczepień, tempa rozprzestrzeniania się wirusa oraz koncentrację zakażeń w ubogich regionach świata oraz w trudno dostępnych populacjach, epidemia HIV/AIDS jest jednym z priorytetowych zagadnień zdrowia publicznego i wymaga natychmiastowego działania.

AJ