MARIAN LEWANDOWSKI
ks. prof. MARIAN LEWANDOWSKI
Urodził się 9 stycznia 1936 roku w Buku. Studiował w Wyższym Seminarium Duchownym, historię sztuki na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza i konserwatorstwo na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracował w podpoznańskim Żabikowie, był sekretarzem i kapelanem biskupa Tadeusza Ettera, duszpasterzem środowisk twórczych, kanonikiem generalnym Kapituły Katedralnej. W roku 1967 znalazł się w Muzeum Archidiecezjalnym na stanowisku kustosza, potem przez 25, aż do przejścia na emeryturę w 2012 roku, pracował jako jego dyrektor. Jednocześnie był wykładowcą historii sztuki i ochrony zabytków na Wydziale Teologicznym UAM. Był wielkim propagatorem ochrony zabytków i edukatorem. W 2005 roku z jego inicjatywy złożono wniosek o dofinansowanie generalnego remontu (z pomocą funduszy unijnych w ramach programu "Modernizacja zabytkowych budynków Muzeum i Archiwum Archidiecezjalnego") gmachu Akademii Lubrańskiego. Po 2 latach bardzo intensywnych badań archeologicznych, historycznych i prac budowlanych zbiory jednego z najstarszych polskich muzeów (1894) przeniesiono do historycznej Akademii Lubrańskiego, która zmieniła się "nie do poznania". Uroczyste otwarcie nastąpiło 13 września 2007 roku. Kolekcje sztuki ludowej, szkła, sreber, porcelany Heleny i Wiesławy Cichowiczówien, Kolekcja Leona Wyczółkowskiego, Eugeniusza Iwanoyki, Szułdrzyńskich znalazły swoje przystosowane do współczesnych wymogów muzealniczych miejsce. Oprócz rodzinnych kolekcji prezentuje się tam zbiory rzeźby, malarstwa, rzemiosła artystycznego i doskonała kolekcja rzeźby średniowiecznej. Co roku otwiera się w muzeum kilka wystaw czasowych współczesnych artystów polskich i zagranicznych, m.in. Bohdana Butenki, Grzegorza Ratajczyka, Sophie Prins-Gapińskiej, wystawy zbiorowe. To stare-nowe miejsce ożywiło Ostrów Tumski, dodało mu splendoru, zaczęło przyciągać swą atrakcyjną ofertą tak poznaniaków, jak i tysiące odwiedzających miasto turystów z całej Europy. Akademia, jeszcze niedawno szara i nieciekawa, stała się jedną z atrakcji miasta. Dzięki ks. Lewandowskiego przywrócono budynkowi Akademii jej pierwszą, zgodną z zamysłem twórców funkcję - edukacyjną.
Za wybitne zasługi dla Archidiecezji Poznańskiej był nagrodzony medalem Optime Merito Archdioeccesis Posnaniensis i nagrodą Zarządu Głównego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków im. ks. Janusza Pasierba "Conservator Ecclesiae".
Zasługi księdza w kwestiach muzealnych i edukacyjnych skłoniły radnych do przyznania mu na sesji XXXI w dniu 22 maja 2012 roku tytułu Zasłużony dla Miasta Poznania.
Ks. Marian Lewandowski zmarł 18 stycznia 2019 roku w wieku 83 lat.