Parafię tę erygowano przed 1236 r., a wzmianki o pierwszym kościele (zapewne drewnianym) pochodzą z 1252 r. Budowę murowanej świątyni rozpoczęto w XIV w. Prezbiterium powstało zapewne w XIV w. i do połowy XVI w. pobudowano obecny trójnawowy kościół gotycki. Spalony przez wojska brandenburskie w 1657 r. został odbudowany na przełomie XVII i XVIII w., a jego wnętrza otrzymały wystrój barokowy. Pierwszą wieżę rozebrano w 1745 r., a nową zbudowano w l. 1925-29. Kościół uległ poważnym zniszczeniom w 1945 r., a odbudowa w latach 1949-54 przywróciła świątyni jej formy późnogotyckie.
Trójnawowe wnętrze nakryte jest sklepieniem gwiaździstym i ozdobione polichromią (malowaną na cegle) Wacława Taranczewskiego z 1957 r. Witraże ze scenami z życia św. Marcina i Męki Pańskiej są dziełem Jana Piaseckiego (1959 r.), a w nawach bocznych witraże z sylwetkami polskich władców, świętych i błogosławionych z pracowni Marii Powalisz Bardońskiej (1978-93).
W ołtarzu głównym późnogotycki tryptyk z 1498 r., z rzeźbami Matki Bożej z Dzieciątkiem w mandroli, św. Jana Chrzciciela i św. Katarzyny Aleksandryjskiej w polu środkowym; awers skrzydeł bocznych zdobią płaskorzeźby. W prawej nawie barokowy krucyfiks z XVIII w., a w nawie lewej trzy ołtarze boczne, późnobarokowe z XVIII w.
W fasadzie kościoła ostrołukowy portal, a w tympanonie piaskowcowa płaskorzeźba sylwetki św. Marcina z 1953 r., dzieło Edwarda Haupta. Na ścianie północnej świątyni fryz arkadowy, a pod nim tablica pamiątkowa jednego z czołowych organiczników wielkopolskich ks. Piotra Wawrzyniaka (zm. 1910) z 1986 r. Po stronie południowo-zachodniej kościoła grota - kaplica Matki Boskiej z Lourdes z 1911 r. (rozbudowana w 1932 r.) ze sceną Wizji św. Bernadety. Tuż obok w arkadzie tablica odsłonięta w 15. rocznicę powstania wielkopolskiego.
Po stronie wschodniej kościoła do 1940 r. stał pierwszy na ziemiach polskich pomnik Adama Mickiewicza, dzieło Władysława Oleszczyńskiego, odsłonięty w 1859 r. (przed drewnianą dzwonnicą). Obecnie upamiętnia to skromny cokół z 1957 r. i fragment balustrady z pocz. XX w.
Wróć do listy