Poznańskie Cmentarze. Wyszukiwarka Grobów Poznań
Cmentarz Garnizonowy
Dane statystyczne:
Liczba pochowanych osób: 1521
Liczba mogił: 1491
Powierzchnia: 2,5 ha
Zajmuje zachodnią część cmentarnego stoku Cytadeli. Jego obszar podzielono na 9 kwater; najstarsze założono w okresie kształtowania granic odradzającego się Państwa Polskiego. Groby wojenne należą do żołnierzy i oficerów Wojsk Wielkopolskich, poległych podczas powstania wielkopolskiego 1918-1919 i wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921.
W okresie międzywojennym wydzielono kwaterę lotników, związaną z 3. Pułkiem Lotniczym z Ławicy. Do mogił żołnierzy poległych w walkach dołączyły groby obsady poznańskiego garnizonu (i ich rodzin), zajmując dolną część stoku. Wiadomo, iż pośród nich spoczywa znaczna liczba polskich grekokatolików. Przy jednej z alej urządzono wyróżniającą się kwaterę weteranów powstania styczniowego 1863-1864, cieszących się specjalnymi przywilejami w II RP.
Kwatery zajmowane przez groby wojskowe i wojenne zostały znacząco zdewastowane podczas szturmu wojsk radzieckich na Cytadelę w lutym 1945 r. Skutkiem tych zniszczeń oraz niedbałych powojennych translokacji grobów, bezpowrotnie utracono informacje o personaliach wielu żołnierzy pogrzebanych na stoku w okresie międzywojennym.
Groby wojenne znajdują się pod opieką Wojewody Wielkopolskiego, natomiast nad grobami weteranów czuwa poznański oddział Instytutu Pamięci Narodowej.
Więcej informacji historycznych o cmentarzu:
Cyfrowe Lapidarium Poznania / e-lapidarium.pl
Administrator cmentarza:
Cmentarzami na stoku Cytadeli administruje:
Zarząd Zieleni Miejskiej w Poznaniu https://zzmpoznan.pl/
ul. Strzegomska 3, 60-194 Poznań
tel.: 61 646 33 44 kancelaria@zzmpoznan.pl
Uwaga! Groby wojenne znajdują się pod ustawową ochroną Państwa Polskiego, reprezentowanego przez Wojewodę. Zakres opieki reguluje odnawiane corocznie Porozumienie Wojewody Wielkopolskiego z Miastem Poznań w sprawie powierzenia obowiązku utrzymania grobów i cmentarzy wojennych.
Groby weteranów walk o wolność i niepodległość Polski znajdują się pod ustawową opieką Instytutu Pamięci Narodowej.
Park Cytadela wraz z zespołem cmentarzy na stoku Cytadeli formalnie wpisany jest do rejestru zabytków nieruchomych. Oznacza to, iż wszelkie prace muszą zostać wcześniej uzgodnione z Biurem Miejskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu.
Porównaj: H. Hałas, J. Karwat, "Nekropolia wojskowa na Cytadeli", [w:] "Kronika Miasta Poznania", 2005, nr 1, s. 282-305; J. Bączyk, A. Bilski, "Na stoku Cytadeli Poznańskiej. Przewodnik po cmentarzach", Poznań 2005; W. Olszewski, "Cmentarze na stokach Poznańskiej Cytadeli", Poznań 2008; J. Bączyk, "Krzyż dla generała. Generałowie ze stoku poznańskiej Cytadeli (1831-1945)", Poznań 2019.
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Wydział Polityki Społecznej
al. Niepodległości 16/18, 61-713 Poznań
tel.: 61 854 18 25
ps@poznan.uw.gov.pl
Oddział Organizacyjny i Ochrony Dziedzictwa Narodowego:
tel.: 61 854 18 10
Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Poznaniu
ul. Rolna 45a, 61-487 Poznań
Naczelnik - Wojciech Chałupka
tel.: 61 835 69 63
wojciech.chalupka@ipn.gov.pl
Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu
plac Kolegiacki 17, 61-841 Poznań
tel.: 61 878 5452
mkz@um.poznan.pl
oprac. Paweł Skrzypalik