Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Wystawa - na szklanych negatywach i diapozytywach z archiwum Fundacji TRES - Zbąszyń oraz na zdjęciach z archiwum "Duda i Kozieł" - Poznań.

Wystawa prezentuje dwa spojrzenia na tradycje dudziarskie w Wielkopolsce:

- czarno-białe odbitki z zakładu fotograficznego C. Sikorskiego (Zbąszyń, 1 poł. XX w.), ukazują wiejskie wesela z kapelami koźlarskimi (więcej: www.szklanenegatywy.pl)

- barwne powiększenia prezentujące aktualny stan (XX/XXI w.) zachowania sztuki dudziarskiej w nurcie festiwalowo - konkursowym (Kopanica, Poznań, Połajewo) i obyczajowym (dożynki, zapusty, kolędowanie).

 Wystawa towarzyszy III Zlotowi Dudziarzy Europy, Poznań - Polonia Maior 2011 i paradzie Pipefest Poznań 2011. Projekt realizowany dzięki wsparciu finansowemu Władz Miasta Poznania i Samorządu Województwa Wielkopolskiego.

Nową formą prezentacji tradycji jest udział kapel dudziarskich w oficjalnych uroczystościach samorządowych różnych szczebli (w tym - współpraca transgraniczna), w zawodach sportowych (mecze, uniwersjada studencka) czy projektach artystycznych (spektakle teatralne, wystawy, koncerty muzyki klasycznej, jazzowej i folkowej, happeningi).

Cały ten proces, od kilkunastu już lat rejestruje swoim obiektywem Zygmunt Gajewski, znakomity artysta - fotografik z Poznania, który towarzyszy Januszowi Jaskulskiemu, autorowi wystawy, w jego badaniach terenowych (ich efektem jest m. in. rocznik "Duda i Kozieł", kalendarze i pocztówki). Obiektyw aparatu, dzięki wrażliwości artysty i talentowi kompozycji, zamienia się w pędzel, który napotkaną rzeczywistość zamienia w malarskie kadry.

Zaledwie około 20 dużych fotogramów (wykonanych nie cyfrowo, ale techniką klasyczną: negatyw - odbitka) prezentowanych obecnie na tej wystawie, w sposób skrótowy, choć przekrojowy, pokazują także żywotność polskiej sztuki dudziarskiej - większość muzyków widocznych na zdjęciach to młodzież, dla której dudy stają są tak samo nieodłącznym elementem ich życia jak komputer czy telefon komórkowy. Jest to efekt niewidocznego przekazu międzypokoleniowego, który w Wielkopolsce, Beskidach i Podhalu, obecnie wspierany przez samorządy i stowarzyszenia, trwa nieprzerwanie od wieków.

Tradycje muzyki dudziarskiej na ziemiach polskich liczą sobie ponad 700 lat. Zachowane po dziś dzień w praktyce muzycznej aż 8 odmian instrumentów dudowych, stawia Polskę w gronie takich potęg jak Wielka Brytania, Irlandia, Hiszpania, Włochy, Bułgaria, Czechy i Słowacja.

Wiele źródeł informuje, iż muzyka dudziarska rozbrzmiewała zarówno na dworach królów polskich, w wojsku, we dworach szlacheckich i mieszczańskich kamienicach oraz na placach, gościńcach, we wiejskich karczmach. Wirtuozeria polskich muzyków podziwiana była także na dworze duńskim (XVI-XVII w.), saskim (XVIII), będąc inspiracją dla takich kompozytorów jak G. P. Telemann, Fr. Chopin czy I. J. Paderewski.

Obecnie ostoją polskiej sztuki dudziarskiej pozostaje przede wszystkim Wielkopolska (5 odmian dud) oraz Beskidy (2 odmiany) i Podhale (1 odmiana).